Returnal – Review

Το Returnal είναι μία τρομερή εμπειρία, χορταστική, σκληροπυρηνική, μοναδική και στημένη πάνω σε ευφυείς ιδέες και τεχνολογικές καινοτομίες.

Η Housemarque είναι μία εταιρεία γνωστή για τους απαιτητικούς “bullet hell” τίτλους που αναπτύσσει, που ακονίζουν τα αντανακλαστικά του παίκτη και απαιτούν την απρόσκοπτη προσοχή του. Μάλιστα, μας είχε δώσει το Resogun που, εκτός από εξαιρετικό shooter, ήταν και μέσο επίδειξης των δυνατοτήτων του PlayStation 4. Τώρα, με τον νέο της τίτλο, το Returnal, η εταιρεία έχει πιο πολλά να αποδείξει, καθώς αναλαμβάνει πιο βαρυσήμαντη αποστολή: μεταφέρει τις αρχές της, αλλά και τις αρχές μιας roguelike εμπειρίας, σε τρισδιάστατο ΑΑΑ παιχνίδι, ενώ επιχειρεί να εκμεταλλευτεί πλήρως τη νέα κονσόλα της Sony.

Για να είμαστε ακριβείς, δεν έχουμε να κάνουμε με συνηθισμένο roguelike. Το Returnal είναι τίτλος που δανείζεται στοιχεία από διάφορα είδη παιχνιδιού και τα συνδέει μεταξύ τους καταλήγοντας σε ένα ιδιαίτερο, μοναδικό μείγμα.

Photo: SIE

Ξεκινώντας τον νέο αποκλειστικό για το PS5 τίτλο της Housemarque, αναλαμβάνουμε τον ρόλο της Selene, εξερευνήτριας του διαστήματος που, κάτω από άγνωστες συνθήκες, πέφτει με το χαλασμένο σκάφος της σε έναν μυστήριο πλανήτη. Εκεί, ανακαλύπτει στοιχεία του παρελθόντος της, αλλά και πως βρίσκεται σε μια χρονική λούπα, που κάνει επανεκκίνηση κάθε φορά που πεθαίνει.

Όσο κι αν αυτό το υπόβαθρο «φωνάζει» roguelike, σύντομα διαπιστώνουμε ότι η δομή του Returnal διαφέρει από τα συνηθισμένα παιχνίδια του είδους. Καταρχάς, είναι η πρώτη φορά που βλέπουμε τις βασικές αρχές ενός roguelike να μεταφέρονται σε τόσο μεγάλη παραγωγή. Συνήθως έχουμε indies που εκμεταλλεύονται τη φύση τους και το χαμηλό τους μπάτζετ για να δίνουν κόσμους που αλλάζουν συνεχώς και εντελώς τυχαία. Μία παραγωγή σαν το Returnal δεν θα μπορούσε εξίσου εύκολα να ακολουθήσει έναν τέτοιο δρόμο και έτσι έχουμε μια παραλλαγή της κλασικής συνταγής. Στον νέο τίτλο της Housemarque υπάρχει ο παράγοντας της τύχης, και ο κόσμος αλλάζει κάθε φορά που χάνουμε και ξεκινάμε από την αρχή, όμως υπάρχουν ξεκάθαρα ορισμένα τμήματα και μένουν ίδια σε κάθε run. Η κάθε πίστα αποτελείται από έναν αριθμό «κομματιών», δωματίων και διαδρόμων, που είναι εντελώς συγκεκριμένα και φτιαγμένα «με το χέρι» και όχι μέσω κάποιου αλγορίθμου. Ωστόσο, σε κάθε run αλλάζει το σημείο αφετηρίας, μεταβάλλεται η σειρά των δωματίων και ο τρόπος σύνδεσης μεταξύ τους, με αποτέλεσμα να δίνεται η ευρύτερη αίσθηση του μεταβαλλόμενου κόσμου, να μπορούμε όμως να εξοικειωθούμε μαζί του και να μάθουμε κάθε του γωνιά. Το σύστημα αυτό αποδεικνύεται ιδανική επιλογή για ένα παιχνίδι σαν το Returnal, αφού δίνει τη δυνατότητα στην εταιρεία ανάπτυξης να σχεδιάσει προσεκτικά τους κόσμους αλλά ταυτόχρονα να ενσωματώσει το roguelike στοιχείο και να αυξήσει τη διάρκεια και το replayability.

Μάλιστα, ο σχεδιασμός των επιπέδων είναι άριστος και εκμεταλλεύεται το στοιχείο της τύχης για να μας εκπλήσσει συνεχώς. Η κάθε πίστα είναι εντελώς διαφορετική από τις άλλες, τα μυστικά είναι μπόλικα και η εξερεύνηση χορταστική, το platforming διασκεδαστικό και το στήσιμο των μαχών ολόσωστο, ενώ υπάρχει και έντονο το metroidvania στοιχείο.

Δεν είναι ούτε ξεκάθαρο metroidvania, ούτε εντελώς roguelike, αλλά ούτε και ένα συνηθισμένο third-person shooter. Πρέπει κάπου εδώ να σας πω ότι πρόκειται για ένα ιδιαίτερα δύσκολο παιχνίδι, με απαιτητικές μονομαχίες τη μία μετά την άλλη και μεγάλα επίπεδα γεμάτα παγίδες και κινδύνους. Και, προσοχή, δεν είναι δύσκολο όπως ένα roguelike, που όσο προχωράμε γινόμαστε δυνατότεροι και αποκτούμε μόνιμα upgrades. Στο Returnal, όταν χάνουμε, πάμε από την αρχή χάνοντας τα πάντα. Μπορεί να έχετε βρει όπλα, αναβαθμίσεις, αντικείμενα και να είστε άριστα εξοπλισμένοι, μία απροσεξία όμως αρκεί για να χάσετε τα πάντα και να πρέπει να προσπαθήσετε πάλι από την αρχή. Φυσικά, υπάρχουν checkpoint όταν φτάνουμε σε bosses και όταν περνάμε μια πίστα, ενώ κάποια αντικείμενα και μερικά χαρακτηριστικά που ξεκλειδώνουμε μένουν πράγματι μόνιμα στην κατοχή μας, όμως μην περιμένετε διευκολύνσεις και βοήθειες. Στο Returnal είστε μόνοι και κανείς δεν θα σας ακούσει να ουρλιάζετε.

Photo: SIE

Η αυξημένη δυσκολία δεν είναι κάτι αρνητικό, αν και η προώθηση του παιχνιδιού μάλλον ξέχασε να αναφέρει ότι είναι τόσο αυξημένη και τόσο βασικό στοιχείο του, αλλά προκύπτουν κάποια θέματα και ερωτήματα. Αρχικά, είναι παράξενη κίνηση από τη Sony να δώσει ως τα δύο πρώτα μεγάλα αποκλειστικά παιχνίδια της νέας της κονσόλας το Demon’s Souls και το Returnal, που είναι τίτλοι για συγκεκριμένο κοινό και απομακρύνονται από το mainstream, από εύπεπτες εμπειρίες τύπου Uncharted. Αν η σκληρή δυσκολία είχε γίνει γνωστή και ήταν βασικό στοιχείο της προωθητικής καμπάνιας του Returnal, αν όλος ο κόσμος γνώριζε τι πρόκειται να παίξει, πάλι θα ήταν μία κίνηση που σηκώνει συζήτηση, αλλά δεν θα προέκυπταν απογοητευμένοι παίκτες που άλλο περίμεναν και άλλο τους ήρθε. Γιατί, ξαναλέω, το Returnal είναι δύσκολο από την αρχή μέχρι το τέλος και θέλει αφοσίωση και μεγάλη υπομονή.

Το βασικό ζήτημα με παιχνίδια τέτοιου τύπου είναι αν η δυσκολία είναι δίκαιη: πρέπει κάθε φορά που χάνεις να ευθύνεσαι αποκλειστικά εσύ, κάποια λανθασμένη κίνηση που έκανες ή μια στιγμή απροσεξίας. Το Returnal εδώ τα πάει εξαιρετικά, με μία όμως ένσταση. Δίνει αρκετά εργαλεία στον παίκτη για να αντιμετωπίσει τους κινδύνους και να περάσει τα εμπόδια, όμως πολλά από αυτά «κρύβονται» πίσω από τυχαία διαμορφωμένα στοιχεία.

Ο εξοπλισμός που θα έχουμε σε μία πίστα έχει να κάνει με τις επιλογές μας, όμως όχι αποκλειστικά, καθώς στηρίζεται και στο τι θα τύχει να βρούμε στον δρόμο μας. Μπορεί ένα run να έχει ξεκινήσει εξαιρετικά αλλά να καταλήξει αποτυχία επειδή δεν βρίσκουμε όπλα, για παράδειγμα. Κάτι τέτοιο συμβαίνει σπάνια, αλλά η γνώση πως πρόκειται να πάμε πάλι από την αρχή, προκαλεί απελπισία. Επίσης, υπάρχει ένα διασκεδαστικό σύστημα που μας βάζει να επιλέξουμε αν θα πάρουμε κάποια αντικείμενα που δίνουν ταυτόχρονα ένα buff κι ένα debuff. Πρόκειται για παράσιτα που φοράμε στη στολή μας και είναι πολύ χρήσιμα αν αξιοποιηθούν σωστά. Όμως, η αξιολόγηση του ρίσκου είναι εφικτή και εύκολη, γιατί γνωρίζουμε από την αρχή τι buff και τι debuff θα μας δώσει ένα παράσιτο.

Σε άλλες περιπτώσεις αντικειμένων δεν είναι ακριβώς έτσι: υπάρχουν μολυσμένα pickups που, πριν τα μαζέψουμε, μας ενημερώνουν ότι ενδέχεται να μας προκαλέσουν βλάβη. Δεν γνωρίζουμε ούτε την ακριβή πιθανότητα, ούτε ποια θα είναι η βλάβη, ώστε να κάνουμε την επιλογή μας έχοντας επαρκή στοιχεία. Έτσι, μπορεί σε ένα run όλα τα όπλα που θα βρούμε να είναι σε μολυσμένα κουτιά και να καταλήξουμε με βλάβες που μειώνουν το damage και το max health σημαντικά, ενώ και οι -τυχαία διαμορφωμένες- μίνι αποστολές που δίνονται για να διώξουμε τη βλάβη μπορεί να είναι δύσκολες ή ακόμα και σχεδόν αδύνατες (για παράδειγμα, η βλάβη κόβει το health στη μέση λίγο πριν το boss και για να φυγει η βλάβη πρέπει να σκοτώσουμε 15 εχθρούς, ενώ έχουμε ήδη αδειάσει την πίστα). Δεν πρόκειται για κακοστημένους μηχανισμούς πάντως και τις περισσότερες φορές λειτουργούν σωστά, όμως μπορούσε να βρεθεί καλύτερη λύση σε σημεία.

Photo: SIE

Καλύτερη λύση θα μπορούσε να αναζητηθεί και για την ένταξη της αφήγησης σε ένα παιχνίδι τέτοιου τύπου, αφού το Returnal, όσο κι αν έχει δώσει την εντύπωση ότι θα είναι ένα story driven ή έστω story heavy παιχνίδι, με έμφαση στην πλοκή, τελικά έχει απλώς μερικά, σπάνια cutscenes και κάποιους μονολόγους εδώ κι εκεί σε μορφή logs. Η ιστορία είναι ενδιαφέρουσα από την αρχή και το κεντρικό μυστήριο κινεί την περιέργεια, όμως στην πορεία το σενάριο απομακρύνεται από τον πυρήνα της εμπειρίας και δίνει τη θέση του στο gameplay. Έχει γίνει πάντως καλή δουλειά και η αφήγηση βοηθάει το σύνολο και την εξαιρετική ατμόσφαιρα, όμως πρόκειται για υπόβαθρο και όχι για βασικό πυλώνα του Returnal. Επίσης, αν περιμένετε απαντήσεις στα πάντα και γρήγορα μάλλον θα απογοητευτείτε, αφού το σενάριο που έγραψε η Housemarque είναι αφηρημένο και ιδιαίτερα παράξενο.

Έτσι, αφού γίνεται ξεκάθαρο πως τον βασικό ρόλο έχει το gameplay, γίνεται επίσης σαφές πως η Housemarque είναι κορυφαία στο είδος της και πως γνωρίζει όλες του τις ιδιαιτερότητες. Ο σχεδιασμός του συστήματος μάχης και των μηχανισμών κίνησης έχει γίνει με απίστευτη προσοχή στη λεπτομέρεια, και με βαθιά γνώση, με αποτέλεσμα ο χειρισμός και τα mechanics της μάχης και της εξερεύνησης να είναι εντελώς αλάνθαστα, άψογα από τα πιο σημαντικά μέχρι τα επιμέρους στοιχεία.

Οι μονομαχίες είναι απίστευτα χορταστικές, οι τύποι των εχθρών αρκετοί και αισθητά διαφορετικοί μεταξύ τους, ενώ τα όπλα και τα εργαλεία που μας δίνονται επίσης έχουν σχεδιαστεί με εύστοχους τρόπους και έμπνευση. Κάθε όπλο έχει το βασικό shooting mode, ένα εναλλακτικό και μερικές ακόμα ιδιότητες (για παράδειγμα μπορεί οι σφαίρες του να περνούν μέσα από επιφάνειες, να έχει πιο γρήγορο reload ή να ρίχνει περισσότερα projectiles), και τα δευτερεύοντα χαρακτηριστικά αυτά είναι τυχαία διαμορφωμένα, ώστε τελικά κάθε όπλο που βρίσκουμε, ακόμα κι αν είναι ίδιου τύπου με το προηγούμενο, να δίνει άλλη αίσθηση και να αλλάζει τον τρόπο προσέγγισης.

Η ταχύτητα κίνησης, εκείνη της περιστροφής, τα άλματα, ο τρόπος στόχευσης, οι αντιδράσεις των όπλων και των αντιπάλων, το level design, είναι όλα στοιχεία που η Housemarque έχει επιμεληθεί σε βάθος και έχει ρυθμίσει ολόσωστα ώστε το συνολικό gameplay να είναι πραγματικά άψογο σε κάθε του στιγμή, και ένα από τα πιο άρτια δείγματα του ευρύτερου είδους των shooters που έχουμε δει ποτέ. Αν σας αρέσουν τα shooter και δεν σας ενοχλεί (ή ακόμα καλύτερα αν σας ικανοποιεί) η αυξημένη δυσκολία, δεν θα βρείτε καλύτερο παιχνίδι αυτή τη στιγμή.

Στο ίδιο πνεύμα, δεν θα βρείτε άλλο παιχνίδι σήμερα που να αναδεικνύει τις δυνατότητες νέας γενιάς όσο το Returnal. Ο νέος τίτλος της Housemarque έχει επαρκή γραφικά και assets, αλλά από εκεί και πέρα αρχίζει να ξεφεύγει και να δείχνει τι πραγματικά μπορεί να κάνει το PlayStation 5. Με dynamic 4Κ ανάλυση, σχεδόν ακατέβατα 60 FPS, αστραπιαία loading times σε όλες τις περιπτώσεις (όταν χάνουμε, όταν αλλάζουμε πίστες, πάντα οι χρόνοι είναι εντελώς αμελητέοι) και ray tracing ενεργό με εντυπωσιακά φωτεινά λέιζερ και projectiles, το Returnal δείχνει και τρέχει άψογα, σε βαθμό που θα ήταν απλώς ανέφικτος σε μηχανήματα προηγούμενης γενιάς.

Επίσης, το Returnal ακούγεται υπέροχα αλλά δίνει και αίσθηση νέας γενιάς στα χέρια μέσω του DualSense. Ο ήχος είναι ανεπανάληπτος, είτε μιλάμε για περιβαλλοντικό είτε για πυροβολισμούς ή για μουσική. Η βροχή ακούγεται σαν να πέφτει πραγματικά τριγύρω μας, ο κάθε ήχος δίνει ξεκάθαρα το στίγμα του στον χώρο και έτσι εκτός από ένα εντυπωσιακό αποτέλεσμα, έχουμε και ένα που ενισχύει έμπρακτα το gameplay και βοηθά τον παίκτη ουσιαστικά. Στο ίδιο ύφος, το χειριστήριο του PS5 κερδίζει τις εντυπώσεις και η Housemarque παίρνει τα εύσημα της πρώτης εντελώς σωστής, λειτουργικής και εμπνευσμένης αξιοποίησης του DualSense. Η εταιρεία αποδεικνύει στην πράξη πως δεν πρόκειται για φθηνό κόλπο, αφού το χειριστήριο εκτός από τις εντυπωσιακές αναπαραστάσεις της υφής των χώρων και των εφέ, όπως της βροχής, μέσω της απτικής ανάδρασης, καταφέρνει να έχει και πρακτικές χρήσεις, με επαναστατικό τρόπο. Συγκεκριμένα, το DualSense κατορθώνει να βάλει δύο λειτουργίες σε ένα πλήκτρο με τις σκανδάλων δυναμικής απόκρισης. Πατώντας λοιπόν το L2 μέχρι να σκληρύνει, βάζουμε την πρωταγωνίστρια να στοχεύει. Πιέζοντας τη σκανδάλη περισσότερο, μπαίνουμε στο εναλλακτικό firing mode. Αρχικά παράξενη, η μέθοδος αυτή μετά από λίγα λεπτά γίνεται εντελώς φυσικά από τα χέρια μας, σαν να είναι κάτι που έχουμε κάνει χιλιάδες φορές.

Οι μάχες εκμεταλλεύονται τον χειρισμό στο έπακρο, το platforming είναι απόλυτα ακριβές, και γενικά, παρά την πολυπλοκότητα των κινήσεων, όλα γίνονται εύκολα και μαθαίνονται γρήγορα. Μετά από μερικές ώρες θα μπορείτε να αποφεύγετε εκατοντάδες projectiles πηδώντας ανάμεσά τους ενώ παράλληλα πυροβολείτε εχθρούς στα σωστά σημεία και πηδάτε πάνω από πλατφόρμες πετυχαίνοντας το ενεργό reload, που γεμίζει αυτόματα το όπλο αν πατήσουμε το πλήκτρο την κατάλληλη στιγμή. Πρόκειται για εντυπωσιακό παιχνίδι, η δυσκολία του οποίου το κάνει ακόμα πιο ελκυστικό, καθώς δίνει στην εταιρεία τη δυνατότητα να σχεδιάσει υπέροχες πίστες με αρένες, πολλαπλούς ορόφους και εξαιρετικά, αξιομνημόνευτα boss fights. Οι εχθροί και τα bosses έχουν σχεδιαστεί με υποδειγματικό τρόπο ώστε όλες οι επιθέσεις και κινήσεις τους να είναι ξεκάθαρα ορισμένες και άμεσα αναγνωρίσιμες. Οι μονομαχίες θυμίζουν με απόλυτα θετική χροιά τα space shooters του παρελθόντος, και το Returnal αναβλύζει old school αίσθηση και στοιχεία από indie roguelike και metroidvania παιχνίδια, ενσωματωμένα όμως σε έναν υπερσύγχρονο ΑΑΑ τίτλο κορυφαίας ποιότητας.

Η δομή των επιπέδων είναι επίσης τρομερή, με μεγάλες διαφορές από πίστα σε πίστα και ευφάνταστες προκλήσεις. Ο σχεδιασμός πατάει στις metroidvania αρχές, με αντικείμενα και ιδιότητες που ξεκλειδώνουν νέους δρόμους, αλλά και άριστα τοποθετημένα μυστικά και shortcuts.

Photo: SIE

Η διάρκεια είναι απολύτως ικανοποιητική, με 30-40 ώρες μέχρι τα credits περίπου, χωρίς όμως κανέναν κορεσμό. Οι μάχες, οι συνεχείς εκπλήξεις και η φοβερή παρουσίαση, μαζί με τον παράγοντα της τύχης και τα roguelike στοιχεία, συνθέτουν μία εμπειρία που δεν γίνεται ποτέ βαρετή και διατηρεί το ενδιαφέρον αμείωτο από την αρχή μέχρι το τέλος.

Μοναδική προϋπόθεση για να απολαύσετε το Returnal είναι να σας αρέσουν τα πολύ δύσκολα παιχνίδια. Αν αντέχετε, θα παίξετε μία τρομερή εμπειρία, χορταστική, σκληροπυρηνική, μοναδική και στημένη πάνω σε ευφυείς ιδέες και τεχνολογικές καινοτομίες. Ένα εξαιρετικό αποκλειστικό παιχνίδι για το PlayStation, χωρίς όμοιό του, το Returnal είναι σοβαρός διεκδικητής μιας θέσης στα καλύτερα της χρονιάς.

Λεπτομέρειες

Διαθέσιμο σε: PS5
Δοκιμάστηκε σε: PS5
Εταιρεία Ανάπτυξης: Housemarque
Εκδότρια Εταιρεία: Sony Interactive Entertainment
Είδος: Third-person Shooter / Roguelike
Ηλικίες: 16+
Ημ/νία Κυκλοφορίας: 30 Απριλίου 2021
Official website:‌ returnal/

Το παιχνίδι μάς παραχωρήθηκε από την εκδότρια εταιρεία για τις ανάγκες του review.