Δεν υπάρχει άλλο παιχνίδι σαν το The Stanley Parable. Πολλά έχουν προσπαθήσει να κάνουν κάτι παρόμοιο, κάποια τα κατάφεραν, κανένα σε τέτοιο βαθμό.
Κυκλοφόρησε η νέα έκδοση, The Stanley Parable: Ultra Deluxe, για να μας θυμίσει γιατί ήταν αυτό το παιχνίδι τόσο σπουδαίο. Περίμενε, όμως! Όσο κι αν νομίζεις ότι ξέρεις τι είναι η Ultra Deluxe έκδοση, δεν ξέρεις!
Η ονομασία της είναι εντελώς οικεία πλέον, καθώς έχουμε παίξει πολλές, πολλές, πολλές, πολλές ειδικές εκδόσεις παιχνιδιών, όταν επανακυκλοφορούν.
image: Crows Crows Crows
Κάποιες κυκλοφορίες είναι ουσιώδεις, άλλες όχι τόσο και μερικές ρίχνουν λίγη «μπογιά», προσθέτουν μια νέα στολή, λειτουργία ή κάτι παρόμοιο, και πιστεύουν ότι έχουν λόγο ύπαρξης. Υπάρχει, λοιπόν, ένα παιχνίδι πιο κατάλληλο να μας μιλήσει για αυτό το ζήτημα, από το The Stanley Parable;
Όχι. Όχι, δεν υπάρχει.
Το The Stanley Parable κυκλοφόρησε αρχικά το 2013. Mass Effect 2&3, The Walking Dead, Deus Ex: Human Revolution, ήταν κάποια από τα παιχνίδια που έκαναν αίσθηση εκείνη την εποχή, ενώ είχαμε δει και τίτλους όπως το Heavy Rain σε κοντινή χρονική απόσταση.
Το πρώτο The Stanley Parable ασχολήθηκε με τις επιλογές
Οι επιλογές και οι συνέπειές τους ήταν ένα σημαντικό ζήτημα στον χώρο των βιντεοπαιχνιδιών, τότε. Ακόμη είναι, αλλά εκείνη την εποχή βλέπαμε αρκετές προσπάθειες που είχαν ως βασικό στόχο να εξελίξουν την αφήγηση με βάση τις επιλογές του ατόμου που παίζει το παιχνίδι.
image: Crows Crows Crows / VG24.gr
Πόσο ελεύθερες είναι οι επιλογές που κάνουμε; Υπάρχει αυτονομία ή κάθε κίνησή μας είναι ήδη προγραμματισμένη; Μπορούμε να ξεφύγουμε από τα στενά όρια που θέτουν οι developers με τις επιλογές που μας δίνουν; Πώς θα αντιδράσει το παιχνίδι; «Καυτά» ερωτήματα της εποχής, όλα αυτά.
Τότε, βγήκε το The Stanley Parable για να δώσει απαντήσεις. Το πρωτότυπο παιχνίδι σχολίαζε τις τάσεις αυτές, αποδομώντας τες εντελώς, με χιούμορ αλλά και με ειλικρινή πρόθεση συμβολής στον διάλογο για αυτά τα ζητήματα.
Α! Δεν έχεις παίξει το The Stanley Parable; Από τη μία σε ζηλεύω που θα το δεις τώρα για πρώτη φορά, από την άλλη όμως σε λυπάμαι, γιατί θα χάσεις ένα μέρος του αντίκτυπου που έχει η νέα έκδοση.
Αν δεν έχεις παίξει το πρωτότυπο, δεν χρειάζεται: η Ultra Deluxe σε καλύπτει
Λοιπόν, αν δεν το έχεις παίξει, ορίστε μια σύντομη περιγραφή. Είσαι ο Stanley. Δουλεύεις σε ένα γραφείο. Πατάς κουμπιά σε έναν υπολογιστή. Η ρουτίνα αυτή σε κάνει χαρούμενο.
Μια μέρα, όμως, σηκώνεσαι από το γραφείο σου και βλέπεις πως όλοι οι υπόλοιποι έχουν εξαφανιστεί. Δεν υπάρχει άλλος άνθρωπος στην αίθουσα, ούτε στις υπόλοιπες.
image: Crows Crows Crows
Βγαίνεις στους διαδρόμους για να μάθεις τι έγινε. Παράλληλα, όλη την ώρα, ακούς τον αφηγητή να περιγράφει τις κινήσεις που πρέπει να κάνεις. Βρίσκεις μπροστά σου δύο πόρτες, ο αφηγητής λέει «O Stanley βρήκε μπροστά του δύο πόρτες και μπήκε στην αριστερή».
Εσύ, παίζοντας σε πρώτο πρόσωπο, αποφασίζεις σε πραγματικό χρόνο τι θέλεις να κάνεις: θα ακολουθήσεις τις οδηγίες του αφηγητή ή θα χαράξεις τον δικό σου δρόμο;
Ό,τι κι αν αποφασίσεις, το The Stanley Parable σε πάει σε πολύ παράξενα μονοπάτια, αναποδογυρίζει κάθε προσδοκία που έχεις για ένα βιντεοπαιχνίδι, σχολιάζει την ίδια τη φύση του μέσου και τη σχέση του με το άτομο που παίζει.
Παίζοντας το The Stanley Parable, θα γελάσεις αρκετά με τον υπέροχο αφηγητή, θα εκπλαγείς δεκάδες φορές από τις απροσδόκητες εξελίξεις, θα σκεφτείς πολύ, θα αναλύσεις στο μυαλό σου διάφορες τάσεις του gaming και του storytelling γενικότερα.
Είναι το The Stanley Parable παιχνίδι;
Αν κάτι δεν άρεσε στον κόσμο από το πρώτο παιχνίδι, ήταν μάλλον η σχεδόν πλήρης απουσία μηχανισμών gameplay, αφού μιλάμε για ένα εντελώς «απογυμνωμένο» walking simulator.
Απλώς περπατάμε, πατάμε μερικά πλήκτρα εδώ κι εκεί, και ακούμε τον αφηγητή να μιλά. Βέβαια, αυτό δεν είναι σωστό. Δεν είναι σωστό να λέμε ότι «δεν έχει gameplay», αφού οι επιλογές από μόνες τους αποτελούν μέρος του.
image: Crows Crows Crows
Δεν περπατάμε απλώς, χωρίς σκοπό και αιτία. Διαλέγουμε πού θα πάμε, γιατί θα πάμε, απλώς δεν διαλέγουμε το πώς. Φυσικά, βέβαια, «δεν είναι για όλους».
Ωστόσο, τίποτα δεν είναι για όλους, όλα είναι για κάποιους, μερικά για περισσότερους, άλλα για λιγότερους, κάποια για κανέναν. Όλα τα πράγματα έχουν το κοινό τους, και δεν μπορώ να θεωρήσω ότι ένα παιχνίδι αποτυγχάνει, ότι έπρεπε να κάνει κάτι με διαφορετικό τρόπο, όσο παράξενο κι αν είναι, όσο κι αν απευθύνεται σε πολύ στενά ορισμένο κοινό.
Το θέμα είναι: αυτό που κάνει, όπως διάλεξε να το κάνει, το κάνει καλά; Και, ναι, το The Stanley Parable το έκανε καλά. Ω, το έκανε πολύ καλά.
Τι φέρνει η νέα έκδοση;
Τι μπορεί να κάνει, λοιπόν, μια νέα, “Ultra Deluxe” έκδοση του The Stanley Parable; Φυσικά, αρχικά, το προφανές: βελτιώνει τον οπτικό τομέα, αναβαθμίζει υφές, κάνει το παιχνίδι να τρέχει καλύτερα.
Πράγματι, η νέα έκδοση είναι βελτιωμένη οπτικά σε σχέση με την πρωτότυπη. Δεν φτάνει στα σημερινά στάνταρ των γραφικών, έχει μερικά θέματα (aliasing, θολές υφές κ.α.), ενώ και ο χειρισμός θυμίζει παλιότερες εποχές με τον τρόπο που «αιωρείται» ο χαρακτήρας στον χώρο.
image: Crows Crows Crows
Η νέα έκδοση, επίσης, προσθέτει καλοδεχούμενες επιλογές προσβασιμότητας. Και, εδώ, τελειώνουν οι αναμενόμενες προσθήκες. Με βάση τις γνώριμες πρακτικές, δεν θα περίμενα πολύ περισσότερα.
Τι πραγματικά νέο φέρνει η νέα έκδοση
Ωστόσο, το The Stanley Parable: Ultra Deluxe, σε ένα κρεσέντο αυτοαναφορικότητας, έρχεται να σχολιάσει ακριβώς αυτό: την τάση που οδήγησε στην ύπαρξή του, την τάση της επανακυκλοφορίας των παιχνιδιών σε «ενισχυμένες» εκδόσεις και τη δημιουργία των σίκουελ.
Μην περιμένετε πως θα δείτε μερικά σχετικά αστειάκια εδώ κι εκεί, απλώς για να δικαιολογήσουν οι δημιουργοί το παιχνίδι τους. Όχι, όχι, το The Stanley Parable: Ultra Deluxe είναι απόλυτα προσηλωμένο στον στόχο του. Δεσμεύεται να σχολιάσει καυστικά τις νέες τάσεις της βιομηχανίας, και ακριβώς αυτό κάνει. Και, ω, το κάνει καλά.
Το The Stanley Parable: Ultra Deluxe δεν είναι μια συνηθισμένη αναβαθμισμένη έκδοση. Είναι μια έκδοση που «πειράζει» την πρωτότυπη, κοροϊδεύει τις ατέλειές της, τις τάσεις της εποχής εκείνης, και έρχεται μετά να μιλήσει και για τις σημερινές.
image: Crows Crows Crows
Είναι οι εκδόσεις αυτές μια προσπάθεια για «εύκολο χρήμα»; Υπάρχει ουσία σε τέτοιου τύπου επανακυκλοφορίες; Η Ultra Deluxe επικαιροποιεί την αρχική έκδοση, προσθέτει νέο περιεχόμενο (διπλασιάζει τη διάρκεια του αρχικού, φτάνει πλέον τις 2-5 ώρες) και καυτηριάζει τις τάσεις αυτές.
Είναι επέκταση, επανακυκλοφορία, ή σίκουελ; Η απάντηση είναι: ναι.
Δεν μιλάμε για «νέο» περιεχόμενο, για αλλαγμένες πίστες ή κάτι τέτοιο δηλαδή. Εδώ, έχουμε εντελώς νέο υλικό, το οποίο είναι εξαιρετικό σε κάθε του σημείο.
Εκτός από αυτό, έχουμε και το «νέο» περιεχόμενο, το οποίο, πάλι αυτοαναφορικά, αλλάζει το ήδη υπάρχον υλικό με ευφάνταστους και εσκεμμένα επιφανειακούς τρόπους. Το νέο περιεχόμενο είναι αρκετό ώστε να έχει νόημα μια επιστροφή για τον κόσμο που έχει παίξει την πρωτότυπη μορφή, χωρίς αμφιβολία.
Η νέα αυτή έκδοση, στην πραγματικότητα, πλησιάζει πιο κοντά στο σίκουελ, παρά στην επανακυκλοφορία. Οι δημιουργοί έχουν φτιάξει κάτι τόσο εύπλαστο, τόσο διαχρονικό, που θα μπορούσαν να συνεχίσουν στο ίδιο μοτίβο για δεκαετίες, προσθέτοντας νέο περιεχόμενο ανάλογα με τις νέες εξελίξεις στη βιομηχανία κάθε φορά, σε μια καινούργια έκδοση.
Μόνο που, εντάξει, κάποια στιγμή θα πρέπει να ανανεώσουν αισθητά τον οπτικό τομέα, γιατί ήδη μειώνει κάπως τον αντίκτυπο.
Το Stanley Parable είναι ένα παιχνίδι για όλα τα παιχνίδια, και για τον εαυτό του
Η αυτοαναφορικότητα της νέας έκδοσης πάει σε επίπεδα που σπάνια αγγίζονται. Τέταρτος τοίχος δεν υπάρχει πια, το παιχνίδι απευθύνεται στο άτομο που παίζει συνεχώς, ακόμα και στο μενού του, και προσπαθεί να ξεκινήσει μια «συνομιλία».
image: Crows Crows Crows / VG24.gr
Αναφέρεται στα αρνητικά σχόλια που δέχτηκε η πρωτότυπη μορφή: δεν είχε αρκετό gameplay; Διάολε, τώρα θα βάλει gameplay, θα σου δείξει! Και ξαφνικά… έχουμε jump! Αποκτούμε τη δυνατότητα να πηδάμε… για λίγο.
Στο ίδιο ύφος, ενσωματώνει τη δυνατότητα να κάνουμε skip τους μονολόγους του αφηγητή (ο οποίος για άλλη μία φορά είναι ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΟΣ), αλλά στη συνέχεια θα μάθουμε τι ακριβώς συμβαίνει στους χαρακτήρες ενός παιχνιδιού όταν πατά το skip. Εμείς, μπορεί να βλέπουμε απλώς ένα fast-forward, για τους χαρακτήρες όμως είναι διαφορετική η κατάσταση…
Σε κάποιο σημείο, σε ένα από τα πολλά highlights, η Ultra Deluxe αρχίζει να ασχολείται με τα reviews που δέχτηκε η πρωτότυπη έκδοση, σε Τύπο και από χρήστες του Steam.
image: Crows Crows Crows
Ο αφηγητής, αφού μας διαβάσει μερικές κριτικές, θα προσπαθήσει με πάθος να αποδείξει ότι δεν έχουν δίκιο, αλλάζοντας στοιχεία του παιχνιδιού μπροστά στα μάτια μας.
Ουσιώδης σχολιασμός, με απίθανο χιούμορ
Μέσα από τέτοιες παράξενες τεχνικές, το The Stanley Parable: Ultra Deluxe σχολιάζει τη νοσταλγία, την κριτική, τη σχέση δημιουργού-κοινού, το πέρασμα του χρόνου και την επιρροή του στην αντίληψή μας για ένα έργο.
Σχολιάζει τον εαυτό του, το παρελθόν του, τις ατέλειές του, απευθύνεται σε δημιουργούς, σε κριτικούς, δημοσιογράφους, παίκτες, σε κάθε «γρανάζι» της βιομηχανίας του gaming.
Σχολιάζει το πώς αλλάζουν οι χαρακτήρες με τον καιρό, πώς έχουμε αλλάξει εμείς μετά από τόσα χρόνια, μόνο που οι χαρακτήρες στους οποίους επιστρέφουμε, εδώ δεν είναι ο Marston, o Snake, η Ellie, αλλά μια αποθήκη με σκούπες, μια κίτρινη γραμμή στο πάτωμα και μια χαζή μελωδία.
image: Crows Crows Crows
Η επικαιροποίηση των βασικών θεμάτων με τα οποία καταπιάνεται καταφέρνει να φέρει το The Stanley Parable στο σήμερα, ωστόσο η βάση του, ο σκελετός του, παραμένει προσηλωμένος στις επιλογές, τις αποφάσεις και τις συνέπειες, με αποτέλεσμα να μένει κάπως πίσω σε κάποια σημεία.
I’m doney with the funny
Στο τέλος, πάντως, καταφέρνει πλήρως να περιγράψει το πώς είναι να παίζεις βιντεοπαιχνίδια σήμερα, το 2022, όπως είχε καταφέρει να περιγράψει το ίδιο για το 2013. Και, όσο το κάνει αυτό, ενώ μας βάζει να σκεφτούμε και έχει πραγματικά κάτι να πει, μας κάνει ταυτόχρονα να γελάμε δυνατά και καταφέρνει να δώσει νόημα σε φράσεις όπως: «ο αληθινός κουβάς ήταν μέσα σου από την αρχή». Τι περισσότερο μπορώ να ζητήσω;
Δοκιμάστηκε σε: PS5
Εταιρεία Ανάπτυξης: Crows Crows Crows
Εκδότρια Εταιρεία: Crows Crows Crows
Είδος: Interactive story, adventure
Ηλικίες: 7+
Ημ/νία Κυκλοφορίας: 27 Απριλίου 2022
Official website: stanleyparable.com
Το παιχνίδι μάς παραχωρήθηκε από την εκδότρια εταιρεία για τις ανάγκες του review.
Θετικά
- Τρομερές ιδέες, πλήρως διαχρονικές
- Εξαιρετικό νέο περιεχόμενο, γεμάτο με εκπλήξεις
- Σχολιασμός με ουσία, συναρπαστικό χιούμορ
- Ο αφηγητής είναι εκπληκτικός
- Βελτιωμένο οπτικά, με νέες ρυθμίσεις προσβασιμότητας
- Διπλάσια διάρκεια
- Ένα μοναδικό παιχνίδι έρχεται στο σήμερα ιδανικά
Αρνητικά
- Στα πιο «πρακτικά» σημεία, αρχίζει να δείχνει κουρασμένο
- Κάποια σημεία του στέκονται στην εποχή της πρώτης κυκλοφορίας
